Snijders-Chaam, een warme zomerochtend ergens aan het eind van de jaren ‘70. Vanuit Ulvenhout pakken de eerste wielerliefhebbers de zandweg langs landgoed Valkenberg om via de gerichtste route het parcours van de Acht van Chaam te bereiken. Een handvol boerderijen, een kruispunt, een oude bergmolen, veel meer is het gehucht Snijders niet. De supporters koersen doelgericht af op het al jaren wiekloze staketsel. Zij weten dat ze in het aanpalende weiland hun fietsen kunnen stallen. Naarmate ze het nogal treurig stemmende bouwwerk naderen, horen ze steeds beter het geluid van de Acht. De microfonist van dienst doet voorkomen alsof de koers al op hen wacht. ‘Akkooorrrd, heren coureurs’, klinkt het voor de net gearriveerde sportliefhebbers door de mechanische luidsprekers langs de Heikantsestraat. Ze knikken verwachtingsvol naar elkaar. Het is goed, de kaartjes en programmaboekjes kunnen worden gekocht, Chris gaat ze weer door een mooie koersdag leiden.
Die Chris, dames en heren Helden-lezers, was Chris Delbressine.
De karakteristieke wielerspeaker uit Roosendaal die bijna vier decennia lang
het Nederlandse koerspubliek informeerde en amuseerde. Voor velen was hij zowel
een trendsetter als een eminentie en hij werd geprezen om zijn neutraliteit. Met
zijn karakteristieke, diepe en soms bulderende stem zorgt hij voor ambiance, jaren
voor dat woord een cliché wordt. Mensen die zich hem herinneren van de
duizenden Nederlandse criteriums, meerdaagse wedstrijden en Zesdaagsen, spreken
van een nachtclubgeluid, een spraakwaterval, een jazzy timbre. Ook valt het
woord velours en dat is een buitengewoon treffende omschrijving van zijn
stemgeluid.
Hij wil vooraf ook weleens polsen of de coureurs misschien
wat onderling afgesproken hebben, maar die laten zich niet in de kaart kijken.
Hoe de heren tijdens de criteria ‘de huur ophalen’ -dixit De Kneet- blijft ook
onder Delbressine in nevelen gehuld. Van een heel andere orde is een gesprek
dat Delbressine met Leo Duyndam heeft, kort voor de start van een Acht van
Chaam. We horen de typische humor van een baanrenner. Als Delbressine vraagt
wat hij van de rondemiss vindt, zegt Duyndam spontaan: ‘Ik denk dat we vandaag
allemaal maar voor de tweede plaats moeten rijden’. Die miss was overigens de
bekende Brabantse zangeres Corry Konings, koningin van het levenslied en dit
jaar maar liefst vijfenveertig jaar in het vak. Het lijkt korter geleden, maar Delbressine stopt in 1994, nu twintig jaar geleden. Dat doet hij tijdens ‘zijn’ Draai van de Kaai. Waar Miguel Indurain de grote held is, na vier Touroverwinningen. De scheidende speaker mag er voor de allerlaatste keer de absolute sprinter uit die tijd als winnaar afkondigen: Djamolidin Abdoesjaparov. Een krant kopt ‘Mikrofonist uitgepraat’ en zo is het precies. De tweede maandag na de Tour zal in Roosendaal nooit meer hetzelfde zijn. Na zijn afscheid is het hem nog zes jaar gegeven van het leven te mogen genieten. De meesterspreekstalmeester overlijdt op vier december 2000 in Sittard en wordt vijf dagen later gecremeerd in Geleen, waarna hij wordt bijgezet op de begraafplaats Nieuwdorp-Stein. De mens Delbressine moest al na 72 ronden afsprinten, maar de speaker Delbressine mocht maar liefst 38 ronden samen met het Nederlands wielerpubliek oprijden.
Terug naar het eind van de jaren ’70. Het loopt al tegen de schemering als de Ulvenhoutse wielerfanaten het verlaten weiland bij de oude molen van Snijders weer opzoeken. Hun fietsen hangen scheefgezakt tegen het roestige prikkeldraad. Wie had er nou ook alweer gewonnen, vraagt er een. Want dat gaan ze me thuis vragen. Zeggen we straks wel, roept er iemand. Anders ben je het alweer kwijt voor we op ‘t Gatbroek zijn. Ze hijsen zich, vanwege de glazen Skolbier, enigszins licht in het hoofd in het zadel en peddelen terug, richting de boerderijen en het oude landgoed Valkenberg. Het was een mooie Acht, overpeinzen ze al slingerend over de weggetjes. De renners en Chris Delbressine hebben weer voor echt spektakel gezorgd. Afspraak voor volgend jaar, heren? Akkooorrrd.
(Volledige versie verscheen in Helden nummer 16, najaar 2014, ISBN 978.94.6021.016.7)
